Geen geschikte man voor Marieke

geschikt passie passend binding getrouwd liefde ontmoeting partner relatie

Marieke weet het zo goed. Het ligt aan de mannen die ze ontmoet. Waarom kan ze toch geen geschikte man vinden? Ligt het echt aan de mannen? Of zit het in Marieke? Ervaringen in de liefde vormen je, soms positief, maar soms staan ze nieuw liefdesgeluk in de weg. Voor mijn promotieonderzoek naar de slagingskans van de partnerzoekenden heb ik duizenden artikelen hierover gelezen. En sommige daarvan herkende ik in mijn dagelijks werk. Zo ook het verhaal van Marieke.

Snelle conclusie

Marieke stuurt met een uitgebreide mail waarin ze opsomt, wat er allemaal mis is met de mannen die ze heeft ontmoet. Ze vraagt zich af, hoe het komt dat ze nou nooit eens een geschikte man tegen komt. Trekt ze het verkeerd soort mannen aan? Ik lees haar email en word overweldigd door de details over de contacten die ze heeft gehad, maar ook door haar interpretaties en conclusies. Het gevoel bekruipt me, dat het nooit goed is. Als een man haar te snel belt na een ontmoeting is dat niet goed (dan is hij te claimend), als hij te laat belt is hij niet geïnteresseerd. Als hij bepaalt waar ze heen gaan, is hij te dominant, als hij het bij haar laat, is hij niet daadkrachtig genoeg. Ik zet het nu even heel zwart-wit neer, in haar berichten was Marieke genuanceerder. Veel genuanceerder, met een overdaad aan details, daardoor zie je door de bomen het bos niet meer. Bovendien vraag ik me af, of haar interpretaties en conclusies wel kloppen. Iemand die snel belt na een ontmoeting, kan enthousiast zijn over het contact met haar, of het is gewoon iemand die snel is met zaken regelen. Iemand die er wat langer over doet kan inderdaad ongeïnteresseerd zijn, of erg druk, of iemand die veel geduld heeft, of… ach, ik weet zo nog wel een aantal verklaringen, maar het lijkt me weinig zinvol om dat allemaal te gaan bedenken. Zelf zou ik iemand nog eens ontmoeten als ik hem leuk vind en me niet zo druk maken om al deze mogelijke verklaringen. Waarom heeft Marieke dan die neiging tot analyseren en interpreteren? Marieke is daarin echt niet de enige en het zijn ook niet alleen vrouwen die het doen. Het is zelfs voor veel mensen een groot obstakel bij het vinden van een partner gebleken. Een deel van het antwoord is te vinden in het afhankelijkheidsdilemma.

Afhankelijkheidsdillemma

Wie iemand wil leren kennen met het oog op een mogelijke relatie, wordt per definitie geconfronteerd met het afhankelijkheidsdilemma. Het afhankelijkheidsdilemma gaat erom in hoeverre je de ander genoeg vertrouwt om toenadering te zoeken of dat je nog een beetje afstand houdt in afwachting van hoe het verloopt. Je kent elkaar nog niet genoeg om vertrouwen te voelen. Maar zonder vertrouwen te voelen, kan er geen relatie ontwikkelen. Zowel de eerste kennismaking als een beginnende relatie worden gekenmerkt door onzekerheid. Die onzekerheid heeft zeker zijn weerslag op de mate waarop beiden bereid zijn hun interesse en betrokkenheid te uiten. De kans op een afwijzing is immers een reëel risico.

Het afhankelijkheidsdilemma blijkt vooral voor mensen die ‘bagage uit het verleden’ meedragen, een grote rol te spelen. Dit komt door de invloed van die bagage op je hechtingsstijl. Je hechtingsstijl beïnvloedt het verloop van zo’n beginnend contact door zijn invloed op perceptie, verwachtingen en het gedrag naar de partner toe. Eén van de factoren waarbij de hechting zo’n grote rol speelt, is je interesse. En dan met name in hoeverre je oprecht in het welzijn van de ander geïnteresseerd bent, of dat je meer bezig bent met een soort emotionele boekhouding. Hiermee doel ik op een soort onderhandelen of afwegen, waarbij je bijhoudt of jullie allebei evenveel voor elkaar of de relatie over hebben.

Vechtscheiding

Zo’n emotionele boekhouding is op zich helemaal zo vreemd nog niet. Het idee ‘voor wat hoort nog’ blijkt goed te werken bij zakenrelaties, collegae en in de kennissenkring. Maar in een liefdesrelatie blijkt het niet te werken. Juist mensen met ‘bagage’ uit hun jeugd of een eerdere relatie, blijken naar die boekhouding, dat afwegen en wikken en wegen van beide investeringen en betrokkenheid, neigen. Dit wordt veroorzaakt door een hechtingstijl die in een onveilige situatie is ontstaan. Bijvoorbeeld een nare jeugd, een vechtscheiding of het overlijden van een geliefde. Hoe meer onzekerheid degene met een onveilige hechting voelt, hoe meer hij of zij blijkt af te wegen of de ander wel echt geïnteresseerd is en voldoende in de relatie investeert. Het lastige daarbij is, dat mensen die onveilig gehecht zijn veel meer betekenis toekennen aan het gedrag van de ander dan eigenlijk terecht is. Ze overschatten hun eigen bijdragen en onderschatten die van de ander.

Verbondenheid

Hoe meer behoefte iemand heeft aan verbondenheid, hoe meer onzekerheid hij of zij voelt en hoe sterker het mechanisme is bij een onveilige hechting. Je wil eigenlijk heel graag een liefdesrelatie, daardoor ontstaat er een onzekerheid, die leidt ertoe dat je minutieus de woorden en het gedrag van de ander gaat analyseren en dat leidt weer tot meer onzekerheid. Daarbij zijn er twee soorten mechanismen: hyper-activerende strategieën (piekeren, analyseren, en/of claimen van de ander) en deactiverende strategieën (afstand nemen, confrontatie vermijden, zorgen onderdrukken en signalen negeren). Alleen de veilig gehechte personen zoeken aansluiting zonder dat het daarbij spanning oplevert. Ze durven het avontuur aan te gaan, geven de ander vertrouwen en durven het erop te wagen om af te wachten hoe het contact zich verder ontwikkelt. Veilig gehechte mensen kunnen dus een grote mate van onzekerheid aan, ze ervaren geen spanning als de ander toenadering zoekt.

Beginnende relatie

Als jij een beginnende relatie succes wil laten hebben, is het handig om je te gedragen als een veilig gehecht persoon. Dat betekent: laat het lopen, zoals het loopt. Vertrouw erop dat het zich vanzelf ontwikkelt en dat vanzelf duidelijk wordt of deze relatie slagingskans heeft of niet.

Bartz, J.A., Lydon, J.E. (2006). Navigating the interdependence dilemma: Attachment goals and the use of communal norms with potential close others. Journal of Personality and Social Psychology, 91, 1, 77-96.

Vorige Bericht Volgende Bericht